Scroll to top

Rolpaarden en kanonnen


Nico Brinck - 30 oktober 2020 - 7 reacties

Kenmerkend voor het wrak van de Huis te Warmelo zijn de kanonnen die na ruim 300 jaar nog altijd op het bovendek staan. Voordat de identiteit was vastgesteld, werd het scheepswrak niet zonder reden het ‘Kalbådagrund gunship’ genoemd. Deze naam verwijst naar de vindlocatie en het aanwezige geschut.

Op basis van beschikbaar beeldmateriaal heeft Nico Brinck een artikel geschreven over de kanonnen en in het bijzonder over de rolpaarden van de Huis te Warmelo. Dit zijn de houten onderstellen waarop de kanonnen rusten. In het artikel vergelijkt de auteur de rolpaarden op de bodem van de Finse Golf met twee exemplaren die op de zeebodem bij Texel zijn gevonden.

Nico Brinck is de specialist van oude kanonnen in Nederland. De afgelopen decennia verzamelde hij informatie en documenteerde hij vele exemplaren door ze op te meten en in tekening te brengen. Dit levenswerk resulteerde in zijn boek Kanonnen van Nederland dat in 2020 in samenwerking met de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed is uitgegeven.

Lees hier het artikel.

 

Afbeelding: Tekening van een kanon op een rolpaard. Deze is gebaseerd op een kanon van het Palmhoutwrak uit circa 1650. (Nico Brinck)

7 reacties

  1. André van der Luit

    Dank voor weer een prachtig gedocumenteerd en boeiend artikel!

    Met vriendelijke groet,
    André van der Luit

  2. Rob van Teijlingen

    Weer een prachtig artikel. Zeer interessant. Het lijkt aannemelijk dat er per geschutsdek hetzelfde kaliber kanonnen stonden. gezien de hele procedure rond het laden van een kanon. Meerdere kalibers zou mijns inziens heel onhandig zijn.
    Groet, Rob van Teijlingen

    • Peter Swart

      Hartelijk dank voor je reactie. Eenheid van kaliber per geschutsdek was inderdaad gebruikelijk. Toch kon in de achttiende eeuw een oorlogsschip met drie of meer kalibers kanon zijn uitgerust. Een voorbeeld hiervan is de Vredehof, net als de Huis te Warmelo een fregat van 44 stukken. Volgens een geschutslijst uit 1747 had het een bewapening van 20 x 12-ponders, 16 x 6-ponders, 2 x 8 ponders en 6 x 4-ponders. De 12-ponders moeten op het onderste geschutsdek hebben gestaan, de 6-ponders op het bovendek. De lichtste kanonnen (4-ponders) stonden waarschijnlijk op het hogergelegen halfdek, bij de officiershutten. Bron: Nationaal Archief, Admiraliteitsarchieven, inv.nr. 3256.

  3. Hans Eelman

    Dag Peter,
    Nico Brinck is het juiste adres. Hij heeft de afgelopen 40 jaar zijn kennis verrijkt als deskundige op het gebied van dit geschut. Hij heeft dit verwoord in een schitterend boek!
    Er liggen in de rede van Texel nog kanonnen te wachten op nader onderzoek.
    De z.g. erfgoedwet staat dat niet toe.
    Een bekende Texelse jutter riep altijd:” Wat deer leydt dat hoort deer niet”.
    Hartelijke groet en dank voor je inspanning.
    Hans Eelman.

  4. K van Louvezijn

    Beste Peter,

    Veel dank voor de toezending van het interessante artikel van de heer Brinck.
    Frappant de overeenkomsten in de rolpaarden aangetroffen in de genoemde scheepswrakken.

    Hartelijke groeten,

    KEES.

  5. M. Swart-Piet

    Hoi Peter, leuk dit bericht over de rolpaarden en kanonnen, hoe dat er uitziet en waar het van gemaakt is, heel interessant. Mooi verhaal. Groeten van ons

Plaats een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *